Smierć na statku. Od dawna ludzie starali się opanować morze. Nowe technologie i osiągnięcia w medycynie uczyniły żeglugę po oceanach turystyczną rozrywką. Kiedyś uważano to za ryzykowną przygodę. Jednakże rozwścieczona żywioł nadal jest w stanie zniszczyć nawet najbardziej solidny statek.
Co roku ofiarami morskich katastrof staje się około 250 tysięcy osób. Niestety, nowe technologie nie wpływają znacząco na statystykę zgonów na morzu. Ten problem pozostaje palący także dziś.
Międzynarodowy przewodnik po medycynie morskiej (Smierć na statku)
Śmierć na morzu to zdarzenie, które występuje regularnie. Dlatego opracowano standardy reakcji na nie. Światowa Organizacja Zdrowia wydała pierwsze wydanie przewodnika po medycynie morskiej w 1967 roku. Dokładnie opisuje diagnostykę, leczenie i profilaktykę chorób występujących na morzu. Dokument określa procedury postępowania w przypadku śmierci na pokładzie statku. Jest przetłumaczony na wiele języków świata. Dokument jest stosowany na tysiącach statków morskich na całym świecie.
W przypadku śmierci na statku marynarze muszą działać zgodnie z instrukcją. Najpierw należy potwierdzić fakt zgonu osoby. Lekarz pokładowy przeprowadza oględziny ciała zmarłego i dokumentuje rany, urazy i symptomy choroby wskazujące na przyczynę śmierci. Następnie zwłoki umieszcza się w kontenerze i przenosi do chłodni. Ciało pozostaje tam do czasu przybycia statku do portu, gdzie jest przekazywane lokalnym władzom. Kapitan może zarządzić pochówek zmarłego na morzu, jeśli zachowanie ciała stwarza zagrożenie dla zdrowia i życia załogi oraz pasażerów statku.
Zgon
Lekarz bez specjalnego przewodnika może rozpoznać, czy człowiek jest żywy, czy martwy. Jednak co z marynarzami, którzy nie mają wykształcenia medycznego? Dlatego w przewodniku wskazuje się różne symptomy śmierci i symptomy, które można z nimi pomylić.
Na przykład brak reakcji na światło może być wynikiem uderzenia pioruna. Bladość skóry nie występuje tylko u zmarłych, ale także u osób z hipotermią. W takich przypadkach należy poczekać na pojawienie się plam opadowych, zmętnienie rogówki i stężenie ciała.
Oględziny ciała
Po potwierdzeniu śmierci na statku na morzu kapitan rozpoczyna śledztwo. Najpierw lekarz w obecności świadków ogląda ciało i bada historię choroby zmarłego. Każdy szczegół jest wpisywany do protokołu. W protokole określa się kolor skóry, budowę ciała, owłosienie na twarzy, znamiona, blizny i stan jamy ustnej.
Następnie wymienia się listę przedmiotów znalezionych na ciele. Jeśli nie ma podstaw do sądzenia, że śmierć była gwałtowna, zmarłego przygotowuje się odpowiednio. Ciało jest myte i suszone. Włosy są czesane, a kończyny wyprostowane. Pęcherz moczowy jest drenowany za pomocą cewnika, a do odbytu wprowadza się kawałek waty. Następnie zmarłego umieszcza się w wodoodpornym worku i przenosi do chłodni.
Jednak niezwykłe lub nieustalone okoliczności śmierci powinny zaniepokoić kapitana. Do protokołu obowiązkowo wprowadza się raport z miejsca zdarzenia. Wszystkie znalezione dane są dokumentowane za pomocą fotografii. Kapitan musi dostarczyć ciało na ląd do przeprowadzenia pełnej sekcji zwłok. W przeciwnym razie organy ścigania podejrzewać będą go o ukrywanie dowodów i otworzą śledztwo kryminalne.
Pochówek na morzu
Międzynarodowe przepisy wskazują, że kapitan powinien dostarczyć ciało do najbliższego portu w celu przekazania go rodzinie zmarłego. Sankcjonować pochówek zmarłego może tylko w przypadku szczególnych okoliczności: obecność ciała na statku zagraża zdrowiu i życiu załogi. Sytuację taką dokumentuje lekarz pokładowy lub specjalna komisja na lądzie. Pochówek na morzu możliwy jest również na życzenie rodziny zmarłego.
Zachowanie jest przeprowadzane zgodnie z określonymi zasadami. Zmarłego myje się i czesze. Jego szczęka jest unieruchamiana, a kostki związane sznurkiem. Ciało jest wszywane w brezent lub inną mocną tkaninę. Aby powstałe podczas rozkładu gazy nie wyniosły go na powierzchnię wody, w całunie robi się kilka otworów.
Na ceremonii pogrzebowej, zgodnie z religią zmarłego, ciało układa się na pomost, przykrywa się flagą. Następnie całun ze zmarłym zrzucany jest do morza. Datę, czas i miejsce pochówku kapitan wpisuje do dziennika pokładowego. Następnie przekazuje rodzinie zmarłego flagę używaną podczas ceremonii oraz osobiste rzeczy zmarłego.
Powrót zmarłego do ojczyzny
Szczegóły dostarczenia ciała zmarłego do ojczyzny zależą od tego, czy był on członkiem załogi statku, czy pasażerem. W pierwszym przypadku repatriacja jest określona umową o pracę i przepisami państwa, pod którego flagą pływa statek. Ustawa o żegludze handlowej w Polsce nakazuje kapitanowi dostarczenie ciała zmarłego marynarza do domu. To jest wyraźnie określone w kodeksie żeglugi handlowej Polski.
Jeśli zmarły był pasażerem na statku, to kwestią powrotu ciała do ojczyzny zajmują się władze kraju, do którego kapitan dostarczył ciało. Zadanie to leży także w gestii ubezpieczalni, przedstawicielstwa dyplomatycznego państwa, którego obywatelem był zmarły, oraz jego rodziny.
W kwestii transportu ciała zmarłego do ojczyzny władze podchodzą z wielkim szacunkiem. Wszyscy uczestniczący w rozwiązaniu tego zadania, z reguły starają się maksymalnie pomóc rodzinie zmarłego, aby ciało w jak najszybszym czasie trafiło do domu i zostało pochowane zgodnie z narodowymi i religijnymi tradycjami kraju.
