Obrzęd pogrzebu katolickiego

Co należy wiedzieć o obrzędzie pogrzebu?

Obrzęd pogrzebu w Kościele katolickim odzwierciedla paschalny charakter śmierci i nadzieję na zmartwychwstanie. Przed śmiercią katolik powinien się wyspowiadać. Kapłan udziela umierającemu sakramentu namaszczenia chorych, podczas którego odmawia modlitwę rozgrzeszającą i udziela mu ostatniego komunii – wiatyku. Nawet jeśli umierający nie mógł się wyspowiadać, sakrament namaszczenia chorych zdejmuje z niego ciężar grzechów.

Pogrzeb katolików

Ciało zmarłego jest myte i ubierane w nowe, czyste ubrania. Na zmarłym powinien znajdować się krzyż noszony na ciele i żadne inne ozdoby, oprócz obrączki. Kolory i krój ubrań są surowe i skromne. Pożądane jest, aby strój odpowiadał pozycji lub rangi zmarłego za życia. Jeśli chowana jest dziewczynka lub niezamężna kobieta, ubiera się ją w białą suknię. Często ubiór dla zmarłego jest dobierany podobnie do tego, w którym uczęszczał do kościoła. Następnie ciało kładzie się w trumnie twarzą do góry. W ręce, skrzyżowane na piersi, wkłada się krzyż pogrzebowy, można również dodać różaniec lub świecę chrzcielną. Na wierzch kładzie się ikonę z wizerunkiem Jezusa Chrystusa (jeśli zmarły to mężczyzna) lub Matki Bożej (jeśli kobieta). W pokoju, gdzie znajduje się trumna ze zmarłym, stawia się krucyfiks i zapala świecę. Obecni odmawiają modlitwy.

W tradycji katolickiej silna jest rola wspólnoty chrześcijańskiej. O śmierci osoby natychmiast powiadamiani są wszyscy członkowie wspólnoty – aby mogli zaoferować rodzinie zmarłego datki pieniężne lub inny rodzaj pomocy. Wszyscy zaproszeni na pogrzeb przynoszą kwiaty lub wysyłają je, jeśli z uzasadnionego powodu nie mogą przyjść. Kwiaty są obowiązkowym atrybutem katolickiego obrzędu pogrzebowego, symbolem pocieszenia, rajskiej błogości i piękna.

Główny członek rodziny zmarłego, odpowiedzialny za organizację pogrzebu, wcześniej wybiera z zaproszonych kilku gości i prosi ich, aby byli honorowymi uczestnikami ceremonii żałobnej. Zazwyczaj jest to sześć – osiem osób, ale może być ich więcej, jeśli zmarły zajmował ważne miejsce w społeczeństwie. Na nich spoczywa zaszczyt noszenia wieka trumny, a także odznaczeń i nagród zmarłego, jeśli takie posiadał. Podczas mszy w kościele siedzą w pierwszych rzędach, a w żałobnej procesji idą parami na czele trumny.

Oprócz honorowych uczestników (a czasami zamiast nich), do przeprowadzenia pogrzebu mogą być zaproszeni ceremoniarze. Zazwyczaj wybiera się ich spośród przyjaciół rodziny lub dalszych krewnych, którzy dobrze znają zebranych i mogą ich odpowiednio usadzić.

Gdy wszystkie przygotowania są zakończone, trumnę z ciałem zmarłego przewozi się do kościoła, gdzie odprawiana jest msza żałobna – obrzęd odprawiania zmarłego. Msza może być również odprawiona w domu, w kostnicy lub bezpośrednio przy grobie – w tym celu należy zaprosić kapłana. Jeśli zmarły był osobą znaną, wprowadzenie trumny do kościoła towarzyszy pogrzebowa procesja. Może być ona zorganizowana również dla zwykłej osoby na prośbę rodziny zmarłego.

Procesja pogrzebowa wchodzi do głównych drzwi kościoła przy śpiewie chóru. Na czele idą kapłan i chórzyści. Następnie idą honorowi uczestnicy ceremonii żałobnej, za nimi – ludzie niosący trumnę. Za trumną idą krewni i bliscy zmarłego. Trumna jest ustawiana przed ołtarzem na specjalnym postamencie. Według tradycji katolickiej odprawianie jest przeprowadzane nad zamkniętą trumną, jednak w rycie łacińskim nie jest to regułą. Po ustawieniu trumny członkowie rodziny i honorowi uczestniki zajmują miejsca w pierwszych rzędach, reszta wiernych – za nimi w dowolnym porządku. Gdy wszyscy zajmą swoje miejsca, rozpoczyna się msza żałobna.

Po zakończeniu obrzędu odprawiania goście żegnają się ze zmarłym i wychodzą z kościoła. Zazwyczaj przy drzwiach stoi przedstawiciel rodziny, który lakonicznie dziękuje każdemu wychodzącemu za udział. Gwałtowne emocje nie są akceptowane w chwilach żałoby. Trumnę wynosi się z kościoła, ładuje do karawanu i w towarzystwie bliskich przewozi na cmentarz. Dla kwiatów zwykle wynajmuje się osobny samochód. Do żałobnego konwoju mogą dołączyć wszyscy chętni.

Na cmentarzu kapłan odmawia modlitwy za zmarłego. Gdy trumna jest opuszczana do ziemi, wszyscy obecni – najpierw najbliżsi krewni zmarłego, potem pozostali – rzucają na wieko trumny po kwiecie. Nagrobek ustawia się na głowicy grobu, na mogiłę kładzie się wieńce i stawia świec. Katolicy nie organizują stypy na cmentarzu. Msza żałobna odprawiana jest w czterdziestą dzień i w każdą rocznicę śmierci.